Szczegółowy opis wszystkich 8 oryginalnie stosowanych przednich emblematów Fiata 125p oraz 2 słowa o „LICENCJI”.
Przednie emblematy Polskiego Fiata 125p / FSO 1500:
1. Od początku produkcji (1967) do 1976r włącznie był biało czerwony emblemat z napisem: POLSKI FIAT w chromowanej chudej ramce. Znaczek doskonale wykonany – metalizowana ramka była dodatkowo w przeźroczystej plastikowej zatopce, co skutecznie chroniło metalizację przed błotem. Dziś największy rarytas kolekcjonerski – ceny nowych sztuk osiągają 350zł.
Emblemat Polski Fiat (1967 do 1976)
2. W roku 1977 zmiana. Od tej pory występował biało czerwony emblemat z napisem POLSKI FIAT i pod spodem – na czerwonym tle – kółko (znak FSO). Ramka była metalizowana, lecz szersza od poprzednika, określa się ją jako „pękata”. Też rarytas, z uwagi na ledwie kilkumiesięczny okres produkcji. Brak ofert sprzedaży! Ostatnia – rok temu – 250zł za lekko porysowany, podobno nowy.
3. Jeszcze pod koniec tego samego roku zaprzestano metalizacji ramki, która od tej pory miała wyłącznie czarny kolor. Poza tym znaczek pozostał bez zmian – określany powszechnie jako „pękaty czarny”. Nowy cieszy się opinią trudno osiągalnego rarytasu, choć używane znaczki dostępne w stosunkowo niskich cenach.
Emblemat Polski Fiat (koniec 1977 do 1979)
4. Wiosną roku 1979 duże zmiany. Zwężono powyższy znaczek – forma ramki nie była już szeroka (zaokrąglona), lecz bardziej smukła – identyczna jak ramka pierwszego znaczka. Choć oczywiście czarna. Wnętrze znaczka uległo: 1. – zwężeniu, 2. – zmianie wyglądu, gdyż pomimo faktu iż przedstawiało ten sam projekt (u góry na białym tle: POLSKI FIAT, na dole na czerwonym tle kółeczko FSO), całość była wykonana już nie na odblaskowym „trójwymiarowym” tle, ale przypominało wydruk z kolorowej drukarki. Obecnie znaczek dość trudno osiągalny – identycznie jak poprzednie – spory rarytas kolekcjonerski. Zmiana wykonania na (zdaniem niektórych nieco brzydszy od poprzedniego) przyczyniła się też do pewnego pogorszenia jakości (szkiełko odpadało przy pierwszym mrozie).
Emblemat Polski Fiat (1979 do 1983)
5. Stan wojenny rok 1981 – 82: montują co popadnie. Stare zapasy części, odrzuty, zamawiane są też w uzupełnieniu wyroby rzemieślnicze Oficjalny zaś emblemat j.w. dorobił się czarnych napisów (zamiast posrebrzanych) z uwagi na zapas czarnej farby a brak srebrnej. Znaczek niezbyt lubiany przez koneserów z uwagi na jego fatalną jakość wykonania (np. przyklejone złym klejem „szkiełko” natychmiast odpadało i nie zachował się praktycznie żaden egzemplarz). Zdania na temat oryginalności tego emblematu są podzielone. Niektórzy twierdzą, iż znaczek z czarnymi literami nie jest oryginalny.
6. Styczeń 1983r. Koniec biało czerwonego znaczka. Od tej pory wchodzi cienkie odlewane kółeczko FSO z krzyżem w środku. Kółeczko jest chromowane, niskiej jakości, chrom odpryskuje a stop (cynkal) utlenia się w biały proszek. Ten emblemat często jeszcze widzimy na ulicach. Póki co nie jest „kolekcjonerski”. Ceny niskie – od kilkunastu zł.
Emblemat Polski Fiat (od 1983 do 1989)
7. Rok 1989. W okresie, gdy wchodzi na rynek Polonez przejściówka, na 125p montowany jest w bardzo krótkiej serii (w zasadzie nieoficjalnie, z braku laku) ciekawe kółeczko. Charakteryzuje się ono podwójną pionową literą „S” i brakiem poziomej poprzeczki. Niedoceniany rarytas – wkrótce ceny tego znaczka powinny poszybować w górę.
8. rok 1989 – ostatni emblemat na Dużym Fiacie. Odlewane chromowane kółeczko z Poloneza (gruba pionowa pojedyncza litera „S” i brak poziomej poprzeczki. Z uwagi na dziób jaki miała atrapa chłodnicy 125p – pod ten emblemat stosowano plastikową podkładkę – adaptor.
Emblemat Polski Fiat (1989 do 1991)
W tym miejscu muszę wspomnieć, iż biało-czerwone emblematy, niby z tej samej serii stosowane od roku 1976 do grudnia 1982r. różniły się szczegółami wykonania, takimi jak kolor napisów (zamiennie biały – czerwony) itp. Produkowano je bowiem równocześnie na kilku liniach montażowych z uwagi na bardzo dużą ilość wytwarzanych samochodów. Tak więc na 125p w całej jego historii montowano 8 różnych typów przednich emblematów (oryginalnych). Ile było rzemieślniczych podrób – nikt nie jest w stanie określić. W tym zestawieniu prezentuje wyłącznie oryginały.
Co ciekawe – tylnych znaczków było kilkadziesiąt, a „LICENCJI FIAT” 3 typy, różniące się drobnymi szczegółami wzoru, typem nitów (ale oczywiście nie ich rozstawem) i krajem produkcji. Pierwszy znaczek z serii”LICENCJI FIAT” był zamówiony przez FSO z Włoch i importowany. Montowany jedynie na pierwszych egzemplarzach pod koniec lat 60-tych. Następnie linie tę udostępniono Polsce w ramach zakupu …licencji ;-) W związku z tym, iż w naszych warunkach klimatycznych emblemat ten szybko ulegał zniszczeniu (natrysk błota) około roku 1977 – 78 (dokładna data
jest nie do ustalenia) zmieniono nieco jego formę w taki sposób, że całość była zatapiana w przeźroczystym tworzywie. Uszczelnienie to praktycznie uczyniło znaczek niezniszczalnym.
Podobno w roku 1982 (w związku z tłoczeniem przednich błotników bez otworków na znaczek LICENCJA ale jeszcze nie przystosowanych do bocznych migaczy od Mirafiori) wypuszczano znaczki przystosowane do klejenia na lakier, co eliminowało korozję z tego miejsca. Niestety, nie jestem w stanie potwierdzić produkcji znaczków „LICENCJA FIAT” w wersji bez bolczyków – nigdy się z czymś takim nie zetknąłem. Nie można wykluczyć, iż były to jakieś rzemieślnicze podróby? Z początkiem 1983r. 125p nie był już na licencji i otrzymał nowe oznakowanie.
Za przygotowanie tekstu opracowania serdecznie dziękuję Panu Maćkowi z Łodzi. Fotografie pochodzą z prywatnych zbiorów. Jeśli ktoś posiada brakujące fotografie lub zdjęcia emblematów zamieszczonych powyżej, ale w lepszej jakości, będę bardzo wdzięczny za ich udostępnienie.
Wszystkim posiadaczom i miłośnikom Polskiego Fiata 125p składam najserdeczniejsze życzenia: